Asliye mahkemesi, Türkiye’de yargı sisteminin temel taşlarından biridir ve genel görevli mahkemeler arasında yer alır. Hukuk ve ceza davalarının büyük bir kısmı bu mahkemelerde görülür. Vatandaşlar arasında yaşanan birçok hukuki uyuşmazlık, yetkili ve görevli olan asliye mahkemeleri tarafından çözüme kavuşturulur. Bu yazıda asliye mahkemesinin ne olduğu, hangi davalara baktığı ve yapısal özellikleri hakkında detaylı bilgiler sunulmaktadır.
Asliye Mahkemesi Ne Demek?
Asliye mahkemesi, genel görevli mahkeme olarak adlandırılan ve hem ceza hem de hukuk davalarına bakan yargı birimidir. Adli yargı sistemi içerisinde yer alan bu mahkemeler, özel mahkemelerin görev alanına girmeyen her türlü davayı ele alır.
Asliye Hukuk Mahkemesi Ne İşe Yarar?
Asliye hukuk mahkemesi, özel hukuk alanındaki uyuşmazlıkları çözmekle görevli olup, medeni hukuk, borçlar hukuku, ticaret hukuku ve gayrimenkul davaları gibi konulara bakar.
Görev Alanı
Asliye hukuk mahkemesi, özel hukuk ilişkilerinden kaynaklanan ve sulh hukuk mahkemelerinin görev alanı dışında kalan davalara bakar. Örneğin, tazminat, alacak, tapu iptal ve tescil davaları bu mahkemenin yetki alanına girer.
Davalara Bakış Usulü
Asliye hukuk mahkemesi tek hâkimli çalışır ve duruşmalı olarak davaları yürütür. Taraflar arasında delil sunumu, tanık dinlenmesi ve bilirkişi raporu gibi işlemler bu mahkemede gerçekleşir.
Asliye Ceza Mahkemesi Hangi Suçlara Bakar?
Asliye ceza mahkemesi, Türk Ceza Kanunu’nda yer alan ve ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen suçlarla ilgili davalara bakmakla görevlidir. Bu mahkeme, daha hafif nitelikteki suçlar için yargılama yapar.
Görev Kapsamı
Asliye ceza mahkemesi, genellikle üç yıldan az hapis cezasını gerektiren suçlar hakkında yargılama yapar. Örneğin, hakaret, tehdit, basit yaralama, mala zarar verme gibi suçlar bu mahkemede görülür.
Mahkeme Süreci
Bu mahkemede de davalar tek hâkim tarafından görülür. İddianamenin kabulü ile başlayan yargılama sürecinde, savunma, tanıklar ve deliller değerlendirilerek karar verilir.
Asliye Mahkemelerinde Dava Açmak Nasıl Olur?
Asliye mahkemelerinde dava açmak için tarafların dilekçe ile mahkemeye başvurması gerekir. Davanın türüne göre yetkili ve görevli mahkemenin belirlenmesi, sürecin sağlıklı ilerlemesi için oldukça önemlidir.
Dava Dilekçesi Hazırlığı
Dava açmak isteyen kişi veya avukatı, açık ve anlaşılır bir dilekçeyle dava konusu, talepleri ve dayanaklarını belirtmek zorundadır. Dilekçede mahkemenin görevli ve yetkili olduğuna dair bilgiler de yer almalıdır.
Yargılama Süreci
Dava açıldıktan sonra mahkeme, dava dilekçesini karşı tarafa tebliğ eder ve ön inceleme aşaması başlar. Ardından duruşmalar gerçekleştirilir ve deliller toplanarak karar verilir. Karara itiraz edilmesi durumunda istinaf ve temyiz yolları açıktır.
Sıkça Sorulan Sorular
Asliye mahkemesi hakkında vatandaşlar tarafından sıkça sorulan pek çok soru bulunmaktadır. Bu bölümde, konuya dair en çok merak edilen başlıklara kısa ve açıklayıcı yanıtlar verilmektedir.
Asliye mahkemesi ile sulh mahkemesi farkı nedir?
Asliye mahkemesi daha geniş ve kapsamlı davalara bakarken, sulh hukuk mahkemesi daha basit ve belirli davalara bakar. Örneğin, kira tespiti ya da ecrimisil davaları sulh hukukta görülürken, tapu iptali davaları asliye hukukta ele alınır.
Asliye hukuk mahkemesi hangi davalara bakar?
Tazminat davaları, alacak davaları, taşınmaz davaları, kişilik haklarının ihlali gibi özel hukuk ilişkilerinden doğan davalar asliye hukuk mahkemelerinin görev alanına girer.
Asliye ceza mahkemesinde hangi suçlar görülür?
Üç yıla kadar hapis cezası gerektiren suçlar asliye ceza mahkemesinde yargılanır. Bunlar arasında hakaret, basit yaralama, mala zarar verme, tehdit gibi suçlar yer alır.
Asliye mahkemesi kararı temyiz edilebilir mi?
Evet, asliye mahkemesinde verilen kararlara karşı istinaf mahkemelerine ve bazı durumlarda Yargıtay’a temyiz başvurusu yapılabilir. Böylece kararın üst yargı mercilerince incelenmesi mümkündür.
Asliye mahkemesinde dava ne kadar sürer?
Davanın karmaşıklığına, taraf sayısına ve delil durumuna göre değişmekle birlikte, asliye mahkemesi davaları ortalama 6 ay ile 2 yıl arasında sürebilir. Uyuşmazlığın niteliği ve yargı yoğunluğu süreyi etkiler.
Asliye mahkemelerinde avukat tutmak zorunlu mu?
Avukat tutmak zorunlu değildir ancak hukuk bilgisi gerektiren davalarda bir avukatla temsil edilmek, davanın daha etkili yürütülmesini sağlar ve taraf lehine sonuç doğurabilir.
Asliye mahkemesi nerelerde bulunur?
Türkiye’de her il merkezinde ve birçok ilçede asliye mahkemeleri bulunmaktadır. Adliyelerde asliye hukuk ve asliye ceza mahkemeleri ayrı daireler halinde yer alır.
Asliye mahkemesi kararı ne zaman kesinleşir?
Karar, tarafların istinaf ya da temyiz başvurusunda bulunmaması halinde kesinleşir. Başvuru yapılmışsa üst mahkemenin onaylamasıyla karar kesinleşmiş olur.
Yorumlar kapalı.